İNÖNÜ, İSMET:

1884 yılında İzmir’de doğdu. 1906 yılında Harp Akademisi’ nden mezun olarak, ordunun çeşitli kademelerinde görev yaptı. 1. Dünya Savaşı’nda çeşitli cephelerde çarpıştı.25 Ekim 1920’den sonra Kurtuluş Savaşı’nda Batı Cephesi Komutanı olarak görev yaptı. Lozan Barış Konferansı’na Dışişleri Bakanı ve Türk heyeti başkanı olarak katıldı. 24 Temmuz 1923’te Lozan Antlaşması’nı imzaladı. Cumhuriyetin ilânından sonra 1923-1924 yıllarında ilk hükûmette Başbakan olarak görev aldı, 1924-1937 yılları arasında bu görevini sürdürdü. Son dönemde Atatürk’le arası hâlâ tam bilinmeyen nedenlerle arası bozuldu. atatürk başbakanlıktan çekilmesini istedi; yerine Celal Bayar getirildi. Atatürk’ün ölümünden sonra, 1938 yılında, ordunun da desteğiyle TBMM tarafından Türkiye’nin ikinci Cumhurbaşkanı olarak seçildi. İkinci Dünya Savaşı sırasında Türkiye’yi savaşın dışında tutma siyasetini takip etti ve başarılı oldu.. Savaştan sonra çok partili siyasî rejime geçilmesine büyük destek oldu. 1950 yılında, yapılan seçimleri kaybettikten sonra, 1960 yılına kadar Ana Muhalefet Partisi Başkanı olarak siyasî yaşamını sürdürdü. 27 Mayıs harekâtından sonra 10 Kasım 1961 tarihinde Başbakanlığa atandı. 1965 yılında bu görevden ayrıldıktan sonra milletvekili olarak siyasî yaşamına devam etti. Ecevit’in onu parti kongresinde düşürmesinden sonra 1972’de Parti Genel Başkanlığı ve milletvekilliğinden istifa ederek ölünceye kadar (25 Aralık 1973’teki ölümüne dek Cumhuriyet Senatosu tabî üyeliği görevinde bulundu. İsmet İnönü tek parti yönetimi döneminde bir alt başlık olan ‘Milli Şef’ döneminin en önemli figürü ve özellikle savaş yıllarında kimi zaman bu yönetimin Nazi uygulamalarına eğilim göstermesi gibi eleştirilere haklı olarak muhatap olduysa da Demokrat Parti ve sonra adalet Partisi’ne karşı geliştirdiği muhalefet çizgisini bir cins ‘sosyal demokrat’ çizgiye oturtmak istemesiyle ve partisinin konumunu ‘ortanın solunda’ olarak nitelemesiyle CHP ve DSP gibi partilerin sonraki gidişatını etkilemiş olduğundan Türkiye sol tarihinin de önemli bir figürüdür.